Dotacja warunkowa

Przedsiębiorcy, przestawiamy wam nową formę pomocy w świecie dofinansowań – dotację warunkowąnW perspektywie finansowej 2021-2027 funduszy europejskich, pojawiła się trzecia opcja obok dotacji bezzwrotnej i pożyczki. Co to oznacza dla przedsiębiorców? O tym wszystkim dowiesz się z naszego artykułu.

Najprościej rzecz ujmując, dotacja warunkowa stanowi połączenie klasycznej dotacji oraz instrumentu zwrotnego. W skrócie, część lub całość dotacji jest uzależniona od spełnienia określonych warunków określonych w umowie o dofinansowanie.n

Na chwilę obecną, dotacja warunkowa została wprowadzona jedynie w kilku konkursach, między innymi w ramach Funduszy Europejskich dla Nowoczesnej Gospodarki oraz Funduszy Europejskich dla Polski Wschodniej.
Przedsiębiorcy mogą, zapoznać się ze szczegółowymi warunkami nowego instrumentu, w następujących programach:

Najlepiej wyjaśnić i zrozumieć działanie dotacji warunkowej na przykładzie. W najbardziej popularnym działaniu jakim jest Ścieżka Smart, kwota dotacji warunkowej jest podzielona na 2 części – bezzwrotną oraz zwrotną, których wysokości uzależnione są od wielkości przedsiębiorstwa:

To pytanie nasuwa się od razu każdemu zainteresowany dotacją udzielaną we wskazanej formie.

Po 4 latach od zakończenia realizacji projektu przedsiębiorca jest zobowiązany do jednorazowej spłaty odpowiedniej części zwrotnej dofinansowania.
Na wniosek przedsiębiorcy, zwrot środków może zostać rozłożony na raty.
Należy jednak pamiętać, że w przypadku opóźnienia bądź braku spłaty w terminie choćby 1 raty, podmiot udzielający wsparcia będzie wymagał natychmiast zwrotu całej kwoty

Czy cała część zwrotna podlega po 4 latach zwrotowi?
Instytucja przeprowadzająca nabór wniosków postanowiła nagrodzić przedsiębiorców, którzy osiągną sukces komercyjny, czyli określone przychody z przeprowadzonej inwestycji. Sukces ten mierzony jest za pomocą wskaźnika „R”

Sukces komercjalizacji wdrożenia mierzony jest za pomocą wskaźnika „R”, który można kalkulowany jest w następujący sposób:

Poziom zwrotu jest uzależniony od dwóch zmiennych:
-wielkości przedsiębiorstwa oraz
-osiągniętego przez beneficjenta poziomu wskaźnika „R”.

Zobaczmy, jak przedstawiają się progi dla wskaźnika „R” i jakie przypisano im wartości procentowe zwrotu „części zwrotnej dotacji warunkowej” dla MŚP.

Jeżeli wskaźnik „R” wynosi:

Obowiązek beneficjenta jest złożenie wniosku o rozliczenie dotacji warunkowej w terminie 30 dni roboczych od upływu 4 lat od zakończenia realizacji projektu . Na wniosek beneficjenta, zwrot może być rozłożony na raty, nie częstsze niż raz na kwartał, jednak okres spłaty nie może być dłuższy niż 36 miesięcy. W tym miejscu należy wspomnieć, że przedsiębiorca ma możliwość skorzystania z dodatkowego bonusu. Im szybciej zostanie dokonany zwrot części dotacji, tym kwota zwrotu będzie mniejsza. W przypadku mikro i małych przedsiębiorstw wygląda to następująco

Opisany powyżej mechanizm może wydawać się skomplikowany jak trójwymiarowe puzzle. Jeżeli jednak do wzorów podstawimy konkretne liczby, nie taki diabeł straszny, jak go malują.
W przykładzie zakładamy, że moduł wdrożeniowy o wartości 4 000 000 zł w ramach Ścieżki SMART będzie realizowało małe przedsiębiorstwo z Katowic, które może liczyć na wsparcie 60% wartości projektu.

Wysokość dotacji warunkowej obliczamy w następujący sposób:

Wysokość dofinansowania – 2 400 000 zł (4 000 000 zł × 60%)

Część bezzwrotna dotacji – 1 200 000 zł (wynika to z wielkości przedsiębiorstwa)

Część zwrotna dotacji – 1 2000 000 zł

Osiągnięty przychód po 4 latach od zakończenia realizacji projektu – zakładamy, że przychód ze sprzedaży wynosił średnio rocznie 575 tys PLN co dało firmie łącznie 2,3 przychodu ze sprzedaży nowego produktu

Wskaźnik „R” kształtować będzie się następująco – ( 2 300 000 zł/1 200 000 × 100%) – 100% = 91,67%

Poziom zwrotu dotacji dla wskaźnika R na tym poziomie wynosi równe 10%

Wysokość zwrotu po 4 latach obliczmy jako 10% z 1 200 000 zł co daje kwotę – 120 000 zł.
Gdyby przedsiębiorca zdecydował się na jednorazową spłatę w terminie 30 dni od otrzymania decyzji od Instytucji Pośredniczącej, wówczas kwota ta zostałaby pomniejszona do 96 000 zł (120 000 × 80%).

W ramach Ścieżki SMART i większości dotacji z komponentem inwestycyjnym, dotacja warunkowa opiera się o kryterium osiągniętych przychodów (im wyższy dochód, tym mniejszy zwrot). Przyjęcie takiego rozwiązania wydaje się racjonalne i zasadne. Ostatecznie to rynek, poprzez zapotrzebowanie na innowacyjny produkt bądź usługę, decyduje czy wdrożenie, było uzasadnione pod kątem ekonomicznym.

Zasady dotyczące dotacji warunkowej, znajdziemy również w programie Fundusze Europejskie dla Polski Wschodniej 2021-2027. Opierają się one jednak na kompletnie innych założeniach, niż ma to miejsce w Ścieżce SMART.

Na przykładzie działań Automatyzacja i robotyzacja MŚP oraz Wzornictwo w MŚP przedstawiamy szczegółowe warunki zwrotu dotacji warunkowej, które uzależnione są od:

Co w przypadku podmiotów niespełniających powyższego warunku?
Wówczas w zależności od statusu beneficjenta dotacja warunkowa podlega zwrotowi w następujących wysokościach:

Od powyższej zasady obowiązują 2 wyjątki. Beneficjent ma możliwość zmniejszenia powyższych kwot w przypadku spełnienia następujących warunków:

Analiza stanu zatrudnienia, tj. utrzymania lub zwiększenia średniej wielkości liczby pracowników w przedsiębiorstwie beneficjenta, opiera się o zaświadczenia ZUS DRA przedstawione wraz z wnioskiem o rozliczenie dotacji warunkowej.

Większość przedsiębiorców, będzie intensywnie zastanawiać się, czy rozwiązanie w formie dotacji warunkowej jest dla nich korzystne.

Jeżeli chodzi o Ścieżkę SMART, oparcie warunków zwrotu dotacji, o osiągnięte przychody ze sprzedaży innowacyjnych rozwiązań w ciągu 4 lat od zakończenia realizacji projektu wydaje się rozsądnym i przemyślanym rozwiązaniem, premiującym projekty nastawione na komercjalizację i sukces rynkowy.
Wskaźnik przychodowy wydaje się być obiektywny i stosunkowo łatwy do zweryfikowania.
Całkowity sukces projektu powoduje, że przedsiębiorca zwraca jedynie 5% zwrotnej części dofinansowania (z możliwością rozłożenia tej spłaty na raty).

W przypadku programu Fundusze Europejskie dla Polski Wschodniej podmioty prowadzące działalność krótko (do 5 lat) również zwracają jedynie 5%.
W odniesieniu zaś, do podmiotów prowadzących działalność gospodarczą powyżej 5 lat, zwrot dotacji jest większy (uzależniony od wielkości przedsiębiorstwa), ale przedsiębiorca może go z kolei zdecydowanie zmniejszyć, utrzymując lub zwiększając średnią wielkość zatrudnienia.

W sytuacji, gdy nowa perspektywa finansowa, przewiduje coraz więcej mechanizmów zwrotnych oraz mniejsze procentowe wartości dofinansowania projektów, wprowadzenie dotacji warunkowej należy wstępnie ocenić pozytywnie.

Z jednoznaczną zaś oceną mechanizmu, trzeba jednak poczekać do czasu, kiedy pierwsi przedsiębiorcy zaczną dokonywać zwrotów. Wówczas dowiemy się, jak duża jest skala zwrotów i czy działanie mechanizmu nie odbiło się negatywnie na sytuacji przedsiębiorstw, korzystających z dotacji warunkowej.